Η Εμβληματική Δράση SARS‑CoV‑2‑GR έχει ως πρωταρχικούς στόχους την ανάπτυξη εγχώριων καινοτόμων μοριακών και ανοσολογικών μεθόδων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του ιού SARS‑CoV‑2 και την περαιτέρω προώθηση της έρευνας για το COVID‑19 στην Ελλάδα.Στην Εμβληματική Δράση συμπράττουν τα μεγαλύτερα Ακαδημαϊκά Ιδρύματα, Ερευνητικά Κέντρα και Φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας της χώρας, με συμπληρωματική εμπειρία και τεχνογνωσία στην επιδημιολογία, μοριακή βιολογία, γονιδιωματική, ανοσογενετική, βιοτεχνολογία και τη διαγνωστική των λοιμώξεων. Στα πλαίσια της Εμβληματικής Δράσης SARS‑CoV‑2‑GR αναμένεται να συλλεγεί πολύ μεγάλος όγκος πληροφοριών και δεδομένων, ο οποίος σε συνδυασμό με τις σημαντικές δυνατότητες των συνεργαζόμενων Φορέων για βασική, μεταφραστική και κλινική έρευνα, θα αποτελέσει το θεμέλιο λίθο για πολύ σημαντικές ανακαλύψεις που σχετίζονται με τον ιό SARS‑CoV‑2 και τη νόσο COVID‑19 στην Ελλάδα. Η έρευνα θα διεξαχθεί με τις αυστηρότερες προδιαγραφές ασφάλειας και επιστημονικής αρτιότητας, με απόλυτο σεβασμό στην εχεμύθεια, τις ελευθερίες και τα δικαιώματα του ατόμου και μόνο μετά από σύμφωνη γνώμη της Επιστημονικής Επιτροπής της Δράσης SARS‑CoV‑2‑GR και έγκριση από τις αρμόδιες επιτροπές βιοηθικής του κάθε Φορέα της Σύμπραξης. Παρακάτω αναφέρονται ορισμένα σημαντικά πεδία έρευνας των Φορέων της Δράσης:

Ανάπτυξη εγχώριων μοριακών μεθόδων για την ανίχνευση και ταυτοποίηση του ιού SARS‑CoV‑2. Περιλαμβάνει την ανάπτυξη και χρήση καινοτόμων εργαστηριακών πρωτοκόλλων για την απομόνωση γενετικού υλικού του ιού από διάφορα βιολογικά δείγματα ασθενών και την ταυτοποίησή του με τη χρήση μοριακών μεθόδων.

Ανάπτυξη μονοκλωνικών αντισωμάτων για την ανίχνευση πρωτεϊνών του ιού SARS‑CoV‑2. Τα αντισώματα παράγονται σε πειραματόζωα με ειδικές διαδικασίες (ανοσοποίηση), χρησιμοποιώντας ανασυνδυασμένες πρωτεΐνες (recombinant proteins) του ιού και επιλέγονται τα βέλτιστα ώστε να αξιοποιηθούν περαιτέρω για τη δημιουργία δοκιμασιών (test) ανίχνευσης ατόμων που έχουν μολυνθεί από τον ιό.

Ανάπτυξη ενζυμικής ανοσοδοκιμασίας ELISA για την ανίχνευση προστατευτικών αντισωμάτων έναντι του ιού SARS‑CoV‑2 στο αίμα (ορό). Στα πλαίσια αυτής της έρευνας εφαρμόζονται ειδικές τεχνικές για την παραγωγή ανασυνδυασμένων πρωτεϊνών του ιού SARS‑CoV‑2 στο εργαστήριο. Στη συνέχεια, οι συγκεκριμένες πρωτεΐνες χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη μεθόδου που εντοπίζει ειδικά και με μεγάλη ευαισθησία, την παρουσία αντισωμάτων έναντι του ιού στο αίμα (ορό) ατόμων που έχουν μολυνθεί.

Χαρτογράφηση των παραλλαγών του γονιδιώματος του ιού αλλά και των παραλλαγών στο γονιδίωμα των ατόμων (ξενιστές) που έχουν προσβληθεί από τον ιό, με στόχο την κατανόηση της μοριακής εξέλιξης του και της αλληλεπίδρασης ιού-ξενιστή. Ως προς το τελευταίο, επιπρόσθετες ειδικές αναλύσεις (ανοσογενετικές) θα διαλευκάνουν το φάσμα των άνοσων αντιδράσεων του οργανισμού έναντι του ιού. Οι συγκεκριμένες μελέτες θα προσφέρουν σημαντικές ενδείξεις για τα γονίδια του ανθρώπου και τις παραλλαγές τους που επηρεάζουν τη βαρύτητα της νόσου ή ακόμη και στην ανθεκτικότητα έναντι του ιού. Τα γονίδια αυτά μπορεί να αποτελέσουν πιθανούς στόχους νέων φαρμάκων αλλά και βιοδείκτες για την εκτίμηση κινδύνου για τα άτομα που νοσούν. Επιπρόσθετα θέματα που θα μελετηθούν με χρήση εργαλείων βιοπληροφορικής είναι: α) το ιστορικό εξέλιξης του ιού, β) η πιθανή γεωγραφική διασπορά του και γ) οι κατηγορίες των ατόμων με αυξημένο κίνδυνο προσβολής από τον ιό και εκδήλωσης νόσου COVID‑19.

Στα πλαίσια της έρευνας προβλέπεται η δημιουργία βιοτράπεζας και βάσης κλινικών δεδομένων που σχετίζονται με την επιδημία στην Ελλάδα. Bιολογικό υλικό (ρινοφαρυγγικά επιχρίσματα, πτύελα, βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα και αίμα) συλλέγεται για τη δημιουργία βιοτράπεζας, τηρώντας όλες τις αρχές και κανόνες της βιοηθικής με σκοπό να εξασφαλιστεί το πρωτογενές υλικό για τις μελέτες της Δράσης. Ταυτόχρονα, οι κλινικοεργαστηριακές πληροφορίες και τα κλινικοβιολογικά δεδομένα συμπεριλαμβάνονται σε ολοκληρωμένο σύστημα καταχώρισης και διαχείρισης δεδομένων.

Με εφαρμογή τεχνικών τεχνητής νοημοσύνης (Artificial Intelligence), θα αναλυθεί η εξελικτική πορεία του ιού και θα ταυτοποιηθούν μεταλλαγές με σημαντικό κλινικό αντίκτυπο. Τα αποτελέσματα τέτοιων μελετών θα συμβάλουν στην ανάπτυξη μοντέλων για την πρόβλεψη της έκβασης της λοίμωξης και επίσης θα καθοδηγούν σημαντικά την έρευνα για νέες θεραπείες.

Μέσω της έρευνας επιχειρείται η ενεύρεση θεραπείας μέσω της χρήσης μονοκλωνικών αντισωμάτων έναντι του ιού SARS‑CoV‑2. Αντισώματα έναντι πρωτεϊνών του ιού παράγονται με τεχνικές γενετικής μηχανικής και μπορεί να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο για την ταυτοποίηση του ιού, αλλά επίσης, μετά από κατάλληλη τροποποίηση με τεχνικές που τα καθιστούν συμβατά για χρήση στον άνθρωπο, να χορηγηθούν σε ασθενείς COVID‑19 ως θεραπεία για την αντιμετώπιση της λοίμωξης.